စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရလွယ်ကူပါစေ

      ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍမှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များသည် လုပ်ငန်း ကြီးသည်ဖြစ်စေ၊ သေးသည်ဖြစ်စေ  ကုမ္ပဏီ စတင်ဖွဲ့စည်းသည်မှ စ၍ အစိုးရဌာနများနှင့် ဆက်စပ်လုပ်ကိုင်ကြရပါသည်။ ပုဂ္ဂလိက လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်အစိုးရဌာနများနှင့် ဆက်စပ်ဆောင်ရွက် ရသည့် လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ကြရာတွင် ယခင်ကအချိန်ကြန့် ကြာခြင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်ကြီးမားခြင်း၊ ကြိုးနီစနစ်ဖြစ်သော လုပ်ထုံး လုပ်နည်း အဆင့်ဆင့်များပြားခြင်း စသည့်အချက်များကြောင့် စီးပွား ရေးလုပ်ငန်းများမှာ လုပ်ကိုင်ရလွယ်ကူမှုမရှိခဲ့သည်ကိုသိရှိပြီး ဖြစ်ပါ သည်။  ၂၀၁၀ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍအား ဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်စေရန်နှင့် အားကောင်းလာစေရန် ပိုမိုအားပေးမြှင့်တင်လာ ခဲ့ပြီး ကော်မတီကြီးများပါ  ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ အဆိုပါကဲ့သို့ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ အားကောင်းလာသည်နှင့်အမျှ နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်လာပြီး လူမှုစီးပွားရေးများလည်း ကောင်းမွန်လာစေရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုအချိန်တွင် ကမ္ဘာ့ဘဏ်မှ နှစ်စဉ် တိုင်းတာ ဆောင်ရွက်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ် ကိုင်ရလွယ်ကူမှုကို  တိုင်းတာသည့်လုပ်ငန်း Ease of Doing Business အတွင်း မြန်မာ နိုင်ငံသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၉ နိုင်ငံ၊ အဆင့် ၁၈၂ ရမှတ် (၄၂.၃၈)၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၉ နိုင်ငံ၊ အဆင့်  ၁၇၇ ရမှတ် (၄၃.၅၅)၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၉ နိုင်ငံ၊ အဆင့်  ၁၆၇ ရမှတ် (၄၅.၂၇)၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ နိုင်ငံ၊ အဆင့်  ၁၇၀  ရမှတ် (၄၄.၅၆)၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ နိုင်ငံ၊ အဆင့် ၁၇၁  ရမှတ် (၄၄.၂၁)၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ နိုင်ငံ၊ အဆင့် ၁၇၁  ရမှတ် (၄၄.၇၂)၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ နိုင်ငံ၊ အဆင့် ၁၆၅  ရမှတ် (၄၆.၈၀)  စသည်ဖြင့်  နှစ်အလိုက် အဆင့်များနှင့် ရမှတ် [Distance to Frontier (DTF) Score] များ ပြောင်းလဲတိုးတက်ရရှိခဲ့ပါသည်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုစတင်ခြင်းအညွှန်းကိန်း
(Starting a Business Indicator)
          လက်ရှိအချိန်အထိ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရလွယ်ကူမှုအဆင့်  Ease of Doing Business Rank ကို  အညွှန်းကိန်းဟုခေါ်သော Indicator ၁၀ ခုဖြင့် ခွဲခြားတိုင်းတာပါသည်။ ပထမဆုံး အညွှန်းကိန်းမှာ Starting a Business Indica-tor ခေါ် လုပ်ငန်းစတင် တည်ထောင်ခြင်း အညွှန်းကိန်းဖြစ်ပါသည်။  လက်ရှိအချိန်တွင် အဆိုပါ အညွှန်းကိန်းအခြေအနေမှာ စတင်ဝင်ရောက်သည့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၈၉ တွင်၊ အဆင့် ၁၈၉ ရှိပြီး ၂၀၁၇ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၁၄၆၊ အမှတ် ၇၇ ဒသမ ၁၀ မှတ်၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၁၅၂၊ အမှတ် ၇၇ ဒသမ ၃၃၊ ၂၀၂၀ အတွက်မူ အဆင့် ၇၀နှင့် အမှတ် မှာ ၈၉ ဒသမ ၃ ဖြစ်ပါသည်။ ယခုနှစ်တွင် အဆင့်တိုးတက်မှုမှာ အလွန်ကောင်းမွန်ခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ကထက် အဆင့်မှာ ၈၂ ဆင့်အထိ တိုးတက်ခဲ့သည်ကို တွေ့နိုင်ပါသည်။ တိုးတက်ရန်အတွက် အကောင်း ဆုံးဆောင်ရွက်ချက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ ကုမ္ပဏီဥပဒေထုတ်ပြန်နိုင်ခဲ့ခြင်း နှင့် အွန်လိုင်းမှ မှတ်ပုံတင်နိုင်ခြင်း၊ စရိတ် လျှော့ချနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။

ဆောက်လုပ်ခွင့် ရယူခြင်းအညွှန်းကိန်း
(Dealing with Construction Permit Indicator)
        အညွှန်းကိန်းတိုင်းတာသည့် စီးပွားရေးမြို့ဖြစ်သော ရန်ကုန် မြို့၏  စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီမှ ဆောက်လုပ်ခွင့်ရယူခြင်း အညွှန်းကိန်း  (Dealing with construction permit indicator) နှင့်ပတ်သက်၍လည်း ယခု ၂၀၂၀ အတွက် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အဆင့် ၃၅ ဆင့်အထိ မြင့်တက်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ အဆင့်အနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ၄၆ အထိ ရောက်ရှိလာပြီး အမှတ်အားဖြင့်လည်း ယခင် နှစ်ကထက် ၅ ဒသမ ဝ၅ မှတ်မြင့်တက်ပြီး အမှတ်ပေါင်း ၇၅ ဒသမ ၄ အထိ ရရှိခဲ့ပါသည်။ ယခင်နောက်ကြောင်းကို ပြန်ကြည့်မည်ဆိုပါက ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၁၅၀၊  ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၆၆၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၈၁ နှင့် ယခု၂၀၂၀ နှစ်တွင် အဆင့် ၄၆ သို့ ရောက် ရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ အမှတ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ် ၂၀၁၉ တွင် ၇၀ ဒသမ ၃၅ ဖြစ်ပြီး ယခု ၂၀၂၀ အတွက် ၇၅ ဒသမ ၄ အထိ ရရှိခဲ့ပါ သည်။ တွက်ချက်သည့် နည်းလမ်းအရ အမှတ်တိုးတက်မှုကို ၅ ဒသမ ဝ၅ ဟုဖော်ပြထားပြီး ၂၀၂၀ ရမှတ်မှ ယခင်နှစ် ၂၀၁၉ ရမှတ်ကို နုတ်ခြင်းဖြင့် မရရှိနိုင်ပါ။ ယခုအညွှန်းကိန်းတွင် အဓိကဖြစ်သော ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင် သာယာရေးကော်မတီသည်   ပြုပြင်ပြောင်း လဲမှုအများအပြားကို ပြုလုပ်နိုင်ပြီး မကြာမီကာလတွင် ဆောက်လုပ် ရေးလုပ်ကိုင်ခွင့်ကို အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့်  လျှောက်ထားနိုင်ရန်အတွက် IFC  ၏ ကူညီမှုဖြင့် ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ရန်ကုန်တစ်မြို့လုံး အသုံးပြုနိုင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိနိုင်မှုအညွှန်းကိန်း
(Getting Electricity Indicator)
      စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ  လျှပ်စစ်ဓာတ်ရရှိနိုင်မှုကို တိုင်းတာ သည့် အညွှန်းကိန်းကိုကြည့်လျှင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၁၂၆၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင်  အဆင့် ၁၄၉၊ ၂၀၁၉ခုနှစ်အတွက်တွင် ၁၄၄ ရှိပြီး ယခု ၂၀၂၀ အတွက် အဆင့် ၁၄၈ သို့ ၄ ဆင့်ကျဆင်းခဲ့ပါသည်။ အမှတ်ရရှိမှုတွင် ကြည့်လျှင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ၅၂ ဒသမ ၁၇ မှတ်၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ၅၅ ဒသမ ၆၇ မှတ် နှင့် ၂၀၂၀ပြည့်နှစ်အတွက် ၅၆ ဒသမ ၇ မှတ်ရရှိခဲ့ကာ အမှတ်တိုးတက်မှုမှာ တွက်ချက်မှုစနစ်အရ ၁ ဒသမ ဝ၃ မှတ်ရရှိကြောင်းသိရသည်။ ၂၀၂၀ အတွက် ပြုပြင်ပြောင်း လဲမှု Reform အနေဖြင့် လုပ်ငန်းစဉ်အဆင့်ကို နှစ်ဆင့်လျှော့ချနိုင်ခဲ့ ခြင်း၊ အချိန်ကြာမြင့်မှုကို စုစုပေါင်း ၇၇ ရက်မှ ၂၉ ရက်သို့ လျှော့ချနိုင် ခဲ့ခြင်း၊ မီတာတပ်ဆင်မှုကြာချိန်ကို ၂၁ ရက်မှ ၂ ရက်အထိ လျှော့ချ နိုင်ခြင်း စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သဖြင့် အမှတ် ၁ ဒသမ ဝ၃ မှတ်တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် အခြားသောနိုင်ငံများမှ အမှတ် ရရှိမှုများသည် မြန်မာနိုင်ငံ  လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိမှု အညွှန်းကိန်း ထက် များပြားကြသဖြင့် အဆင့်တွင် ယခင်နှစ်ကထက် လျော့ကျခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

ပိုင်ဆိုင်မှုမှတ်ပုံတင်ခြင်း အညွှန်းကိန်း
(Registering Property Indicator)
        ပိုင်ဆိုင်မှုကို မှတ်ပုံတင်ခြင်းအညွှန်းကိန်းတွင် ၂၀၂၀အတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု Reform အနေဖြင့် ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာ ယာရေးကော်မတီတွင် မြေရာဇဝင် ရှင်းလင်းခြင်းနှင့် မြေပုံ လျှောက် ထားခြင်းတို့အတွက်  ကြာမြင့်ချိန်ကိုလျှော့ချခြင်း၊ မြေပုံကူးယူခွင့် လျှောက်ထားခြင်းကို  အွန်လိုင်းမှ လျှောက်ထားနိုင်ခြင်း၊ ရာဖြတ် သတ်မှတ်ချိန်ကိုလျှော့ချနိုင်ခြင်း၊ မြေမှတ်ပုံတင်ရန် ကြာမြင့်ချိန်ကို လျှော့ချနိုင်ခြင်း၊ စာချုပ်စာတမ်းမှတ်ပုံတင်ခြင်းနှင့်   ပတ်သက်သော အချက်အလက်များကို အများသိစေရန် ဝက်ဆိုက်တွင်ဖော်ပြထား ခြင်းနှင့် လက်ကမ်းစာစောင်များ ထုတ်ပြန်ခြင်း၊ တိုင်ကြားနိုင်ရန် ဖုန်း နံပါတ်များ ကြေညာခြင်းစသည်တို့ကို ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သဖြင့် ၂၀၂၀ ပြည့် နှစ်အတွက် အဆင့်မှာ ၁၂၅ သို့ ယခင် နှစ်၂၀၁၉ အဆင့် ၁၃၆ ထက် ၁၁ ဆင့် တက်လာခဲ့ပါသည်။ အမှတ်အနေဖြင့်ဆိုလျှင်လည်း ယခင် နှစ် ၂၀၁၉ တွင် ၅၂ ဒသမ ၃၀ မှတ်မှ ယခု၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွက် ၅၆ ဒသမ ၅ မှတ် ရရှိသဖြင့် တွက်ချက်မှုအရ  ၄ ဒသမ ၂ မှတ် တိုး တက်ခဲ့ပါသည်။

ချေးငွေရယူနိုင်မှုအညွှန်းကိန်း
(Getting Credit Indicator)
         ချေးငွေရယူနိုင်မှုအညွှန်းကိန်း  (Getting Credit indicator) ကိုကြည့်လျှင် တိုးတက်မှုအနေဖြင့် မတွေ့သေးသည်ကို အဆင့်နှင့် ရမှတ်များတွင် တွေ့ရပါသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွက် အဆင့် ၁၇၈မှ ၂၀၂၀ အတွက် အဆင့်တွင် ၁၈၁ သို့ သုံးဆင့်ကျဆင်းခဲ့သည်။ ရမှတ် အနေဖြင့် ယခင်နှစ်ကလည်း ၁၀ မှတ်ရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ တွင်လည်း ၁၀ မှတ်သာ ရရှိခဲ့သည်။ အဆင့်အနေဖြင့် ကျဆင်းသော်လည်း အမှတ် ရရှိမှုမှာ မတက်မဆင်းရှိခဲ့သည်။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကိုဆောင် ရွက်လျက်ရှိသော်လည်း ကာလရှည်ဆောင်ရွက်ရသော ကိစ္စများဖြစ် သောကြောင့် အမှတ်မရခြင်းဖြစ်သည်။

အနည်းစုရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအား  အကာအကွယ်ပေးခြင်း အညွှန်းကိန်း 
(Protecting Minority Indicator)
          အနည်းစုရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအား အကာအကွယ်ပေးခြင်း အညွှန်းကိန်း (Protecting Minority indicator) အားလေ့လာကြည့်လျှင် ကုမ္ပဏီဥပဒေအသစ်တွင် ပါဝင်လာသော်လည်း ထင်ရှားသော ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများစွာ မတွေ့ရှိရသဖြင့် အမှတ်အနေဖြင့် မတိုးတက်ခဲ့ သော်လည်း အဆင့်တွင်မူတိုးတက်လာသည်ကို တွေ့ရသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် အဆင့်အနေဖြင့် ၁၈၅ ရှိပြီး ၂၀၂၀ ပြည့် နှစ်အတွက် အဆင့် ၁၇၆ သို့ ၉ ဆင့် တိုးတက်ခဲ့သည်။ အမှတ်မှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ် အတွက် ၂၅မှတ်ရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ အတွက် ရမှတ်မှာ ၂၂ မှတ်သာ ရရှိပြီး ရမှတ် ၃ မှတ်လျော့နည်းခဲ့သည်။

အခွန်ပေးဆောင်မှုအညွှန်းကိန်း
(Paying Taxes Indicator)
         အခွန်ပေးဆောင်မှုအညွှန်းကိန်းတွင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသော ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများမှာ ရေရှည်ဆောင်ရွက်ရသော  ကိစ္စများဖြစ် သဖြင့် ၂၀၁၉ခုနှစ်တွင် ရရှိခဲ့သော အဆင့် ၁၂၆ ထက် လျော့ကျကာ ၂၀၂၀အတွက် အဆင့်တွင် ၁၂၉ သို့ ၃ဆင့်ကျဆင်းခဲ့ပါသည်။ ရမှတ် အနေဖြင့်မူ ၂၀၁၉တွင် ၆၃ ဒသမ ၉၄ မှတ်ရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အတွက် ရမှတ်မှာ ၆၃ ဒသမ ၉၀ မှတ် ရရှိခဲ့ပါသည်။ အခွန်ပေး ဆောင်ရမှုတွင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လစဉ် အခွန်ကိုရယူရသဖြင့် တစ်နှစ်အတွင်းကောက်ခံရသော အကြိမ်ရေ များပြားခြင်း၊ လူမှု ဖူလုံရေးအတွက် အလုပ်သမားများအတွက် အလုပ်ရှင်မှ ထည့်ဝင်ငွေ ကိုလည်း တစ်နှစ်အတွင်း လစဉ်ကောက်ခံရသဖြင့် အကြိမ်ရေ များပြား နေခြင်းတို့ကို မလျှော့ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း တွေ့နိုင်ပါသည်။ 

ပြည်ပကုန်သွယ်မှုအညွှန်းကိန်း
(Trading Across Border Indicator)
        အဆိုပါ အညွှန်းကိန်းသည် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရသော အစိုးရ ဌာနများအများအပြားပါဝင်ပြီး၊ သတ်မှတ်ထားသော ပို့ကုန်နှင့် သွင်းကုန်များတွင် အချိန်ကြန့်ကြာမှု၊ ကုန်ကျစရိတ်နှင့် လုပ်ငန်း အဆင့်များကို လျှော့ချနိုင်ရန် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ရွက် လျက်ရှိသော်လည်း ကောင်းစွာ အဆင်မပြေသေးခြင်း၊ အကောက်ခွန် ဌာနမှ မားစ်စနစ်ခေါ် ကုန်ပစ္စည်းများအား အစိမ်းရောင်၊ အဝါရောင် နှင့် အနီရောင်လမ်းကြောင်းများ ရွေးချယ်စစ်ဆေးမှုကို ကွန်ပျူတာ စနစ်ဖြင့် ရွေးချယ် ဆောင်ရွက်မှုမှာ ကောင်းစွာမချောမွေ့သေးခြင်း၊ ဆိပ်ကမ်းတွင် ကုန်ရှင်းလင်းခြင်းလုပ်ငန်းကို ၂၄ နာရီ လုပ်ကိုင်သည် ဟု လုပ်ငန်းရှင်များမှ မသိရှိခြင်း စသည့်အချက်များကြောင့် ၂၀၁၉ တွင် ရရှိသော အဆင့် ၁၆၈ အတိုင်း ယခု ၂၀၂၀ အတွက်တွင်လည်း တည်ရှိနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ အမှတ်အားဖြင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ရမှတ် ၄၇ ဒသမ ၆၇ မှတ်ထက် သုညဒသမ ဝ၃ မှတ်ပိုမိုပြီး ၂၀၂၀ အတွက် ရမှတ်မှာ ၄၇ ဒသမ ၇ ရှိကြောင်း သိရသည်။

ပဋိညာဉ် အတည်ပြုဆောင်ရွက်ခြင်း 
(Enforcing Contracts Indicator)
      ဤအညွှန်းကိန်းကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ပြုလုပ်ရခြင်းမှာ ရေတို ဆောင်ရွက်ရန်မလွယ်ကူသဖြင့် အမှတ်တက်မှုနည်းပါးသည်ကို တွေ့ရသည်။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများတွင် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ တရားရုံးများသီးခြားထားရှိရန် ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ခြင်း၊ အသေးစား ကိစ္စများအတွက် သီးသန့်တရားရုံးများ ထားရှိရမည်ဖြစ်ခြင်းတို့ကို ပြုပြင်ဆောင်ရွက်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပြိး အချိန်ယူပြုပြင်ဆောင်ရွက် လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ အမှုအခင်းတစ်ခုချင်းကို စီစစ်ဆောင် ရွက်သည့် Case Management စနစ်ကို ကျင့်သုံးလျက်ရှိပြီ ဖြစ်သော်လည်း ရှေ့နေစရိတ်မှာ များပြားလျက်ရှိသဖြင့်လည်း အမှတ်ရရှိမှု နည်းပါးနေသည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် အဆင့်အနေ ဖြင့် ၁၈၈ ဆင့်ရှိခဲ့ပြီး ယခု ၂၀၂၀ အတွက် အဆင့်အနေဖြင့် တစ်ဆင့် တိုးတက်လာပြီး ၁၈၇ ဆင့်ရရှိခဲ့ပါသည်။ ရမှတ်ပိုင်းတွင် ၂၀၁၉ခုနှစ် က ၂၄ ဒသမ ၅၃ မှတ်ရရှိခဲ့သော်လည်း ယခု၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွက် ရမှတ်မှာ ၂၆ ဒသမ ၄ မှတ်ရရှိသဖြင့် တိုးတက်မှုမှာ ၁ ဒသမ ၈၇ မှတ်ရှိခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ 

အြွေကးမဆပ်နိုင်မှုကို ဖြေရှင်းပေးမှု အညွှန်းကိန်း
(Resolving Insolvency Indicator)
          ဤအညွှန်းကိန်းသည် ဆယ်ခုမြောက်အညွှန်းကိန်းဖြစ်ပြီး ၂၀၁၄ခုနှစ်တွင် အဆင့် ၁၅၅ ဆင့်၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ၁၆၄ ဆင့်ရှိပြီး၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင်လည်း ၁၆၄ ဆင့်နှင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွက် တွင် လည်း ၁၆၄ ဆင့်တွင် တည်ရှိနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ ရမှတ်ပိုင်း တွင်လည်း ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွက် ရမှတ်မှာ၂၀ ဒသမ ၃၉ မှတ်ဖြစ်ပြီး၊ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွက် ရမှတ်မှာ ၂၀ ဒသမ ၄ မှတ်ဖြစ်သဖြင့် သုညဒသမ ဝ၁ မှတ်သာ တိုးတက်သည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုအနေဖြင့် ကာလရှည်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရသည်။ 

အခြားနိုင်ငံများအခြေအနေ
အခြားနိုင်ငံများအခြေအနေကိို ကြည့်မည်ဆိုပါက နယူးဇီလန် နိုင်ငံသည် အဆင့် (၁) တွင်လည်း ကောင်း၊ စင်ကာပူနိုင်ငံသည် အဆင့် (၂)တွင်လည်းကောင်း ဆက်လက်တည်ရှိနေပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ ကြီးများဖြစ်သော အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံများသည် ပြုပြင်ပြောင်း လဲမှုများကို အများအပြားဆောင်ရွက် နိုင်ပြီး အိန္ဒိယမှာ အဆင့်အား ဖြင့် ၆၃၊ ရမှတ်မှာ ၇၁ ဒသမ ဝ မှတ်ဖြစ်ပြီး၊ တရုတ်နိုင်ငံမှာ အဆင့် အားဖြင့် ၃၁၊ ရမှတ်အားဖြင့် ၇၇ ဒသမ ၉ မှတ်ရရှိနေသည်ကို တွေ့ နိုင်ပါသည်။ 
အာဆီယံနိုင်ငံများကိုကြည့်လျှင်  ဘရူနိုင်းဒါရူဆလမ် (အဆင့်  ၆၆၊ ရမှတ် ၇၀ဒသမ ၁)၊ ကမ္ဘောဒီးယား (အဆင့် ၁၄၄၊ ရမှတ် ၅၃ ဒသမ ၈)၊ အင်ဒိုနီးရှား  (အဆင့်  ၇၃၊ ရမှတ် ၆၉ ဒသမ)၊ လာအို (အဆင့် ၁၅၄၊ ရမှတ် ၅၀ ဒသမ ၈)၊ မလေးရှား (အဆင့်  ၁၂၊ ရမှတ် ၈၁ ဒသမ ၅)၊ ဖိလစ်ပိုင် (အဆင့်  ၉၅၊ ရမှတ် ၆၂ ဒသမ ၈)၊ စင်ကာပူ (အဆင့် ၂၊ ရမှတ် ၈၆ ဒသမ ၂)၊ ထိုင်း (အဆင့် ၂၁၊ ရမှတ် ၈၀ ဒသမ ၁)၊ ဗီယက်နမ် (အဆင့် ၇၀၊ ရမှတ် ၆၉ ဒသမ ၈)၊ မြန်မာ (အဆင့်  ၁၆၅၊ ရမှတ် ၄၆ ဒသမ ၈)  စသည်ဖြင့် အဆင့်နှင့် အမှတ်များရှိကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

ခါးတောင်းကျိုက်မဖြုတ်စတမ်း 
     မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ယခု ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွက် ထုတ် ပြန်သော စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ရ လွယ်ကူမှုအဆင့် Ease of Doing Business Rank တွင် အဆင့် (၆)ဆင့်တက်အောင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲ မှုများကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သော်လည်း အာဆီယံနိုင်ငံများအတွင်း၌ပင် အဆင့်အနိမ့်ဆုံးဖြစ်နေဆဲပင်ဖြစ်သည်။  မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ကပ်လျက်ရှိသော လာအိုနိုင်ငံသည်ပင် မြန်မာနိုင်ငံ ထက် အဆင့် (၁၁)ဆင့် သာလွန်နေသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ အဆင့် များတိုးတက်ရရှိရေးအတွက် အမှတ်ရရှိရေးသည် အဓိကကျပြီး အမှတ်တိုးတက်ရရှိစေရန်အတွက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရ လွယ်ကူစေရန် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို အချိန်ကြန့်ကြာမှု လျှော့ချ ခြင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်လျှော့ချခြင်းနှင့် လုပ်ငန်းအဆင့်များ လျှော့ချခြင်း တို့ကို ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်သကဲ့သို့ ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်သည့် ဥပဒေများအပါအဝင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို စိုက် လိုက်မတ်တတ် လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် အထူးလိုအပ်လှသည်။ ယခုနှစ်တွင် အမှတ်တိုးတက်မှုမရှိသော အညွှန်းကိန်းများမှ အစိုးရဌာနများ အနေဖြင့် ပိုမိုအားထုတ်ပြီး ရေတိုရေရှည် အစီအမံများ ချမှတ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် အမှတ်ရရှိမှုနည်းသော အညွှန်းကိန်း များအနေဖြင့် လာမည့်နှစ်အတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ပြုပြင်ပြောင်း လဲမှုများ ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်မှ အထူးကျွမ်း ကျင်သူမှ အကြံပြုပြောကြားသည်ကို ကြားသိခဲ့ရပြီးလာမည့် ၂၀၂၁ တွင် လာအိုနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ကို ကျော်တက်နိုင်ရေးအတွက် အစီအစဉ်များရေးဆွဲပြီး ခါးတောင်းကျိုက်မဖြုတ်စတမ်း ဆက်လက် ကြိုးပမ်းကြပါစို့ဟု နှိုးဆော်လိုက်ရပါသည် ခင်ဗျား။ 

မျိုးသူ (ကုန်သွယ်မြှင့်)