စာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ကာကွယ်ထိန်းသိမ်းအကျိုးဆောင်ရေး CMO  အဖွဲ့များအရေးကြီးသည်

        မြန်မာနိုင်ငံတွင် မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေနှင့်ပတ် သက်၍ လေးမျိုးရေးဆွဲထားကာ အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်း ပြီးလည်းဖြစ်သည်။ မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေလေးမျိုးမှာ တီထွင်မှုမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ၊ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့် ဥပဒေ၊ စက်မှုဒီဇိုင်းမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေနှင့်စာပေအနု ပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေတို့ဖြစ်သည်။ ယင်းမူပိုင်ခွင့် ဥပဒေများကို ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက တာဝန်ယူပြီး ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ်ရုံး၊ သက်ဆိုင်ရာအစိုးရ အဖွဲ့အစည်းများ၊ ပုဂ္ဂလိကအဖွဲ့အစည်းများစသည် တို့၏ အကြံပြုချက်များရယူပြီး မူကြမ်းရေးဆွဲခဲ့ သည်။ စက်မှုဒီဇိုင်းမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေနှင့်ကုန်အမှတ် တံဆိပ်မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေတို့ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်တွင် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က အတည် ပြုပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ တီထွင်မှုမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် မတ် ၁၁ ရက်တွင် ပြဋ္ဌာန်းနိုင်ခဲ့ပြီး စာပေနှင့် အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေကိုတော့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် မေ ၂၄ ရက်တွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်သိရ၏။ ယင်းဥပဒေ လေးရပ်သည်  နိုင်ငံတော်သမ္မတက အမိန့်ကြော်ငြာ စာနှင့်သတ်မှတ်ကြေညာသည့်နေ့မှစ၍ စတင် အာဏာသက်ရောက်မည်ဖြစ်၏။ ယင်းဥပဒေများ အာဏာသက်ရောက်ရေးအကောင်အထည်ဖော်  ရမည့်အဖွဲ့အစည်းသည် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန မူပိုင်ခွင့်ဌာနခွဲဖြစ်သည်။ ဥပဒေလေးရပ်အကောင် အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သွားရမည့် ဝန်ကြီး ဌာန ကတော့ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဝန်ကြီး ဌာနသည် ယင်းဥပဒေလေးရပ်အကောင်အထည် ဖော်ဆောင် ရွက်နိုင်ရေး မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဗဟို ကော်မတီ၊ မူပိုင် ခွင့်ဆိုင်ရာ အေဂျင်စီ၊ မူပိုင်ခွင့်ဦးစီး ဌာနစသည်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လုပ်ထုံး လုပ်နည်းနှင့် အညီ စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန် ဌာန၊ အဖွဲ့အစည်းများထူထောင် နိုင်ရေး၊ ရုံးဖွင့်လှစ် နိုင်ရေးတို့ကိုလည်း မူပိုင်ခွင့်ဆိုင် ရာဗဟိုကော်မတီ က စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေသည်။ မူပိုင်ခွင့်နည်းဥပဒေများထွက်ရှိရေးကိုလည်း ရေးဆွဲ ဆောင်ရွက်နေပြီး မကြာခင်ကာလများတွင် မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေများ အတွက် နည်းဥပဒေများပေါ်ထွက်လာတော့မည်။

            မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေလေးမျိုးလေးစားတွင် စာပေ နှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေသည် အရှုပ်ထွေးဆုံး  နှင့်အကျယ်ပြန့်ဆုံးဥပဒေတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။ ယင်းဥပဒေနှင့်အခြားမူပိုင် ခွင့်ဥပဒေများနှင့်မတူကွဲပြားခြားနားသည့်အချက် တစ်ခုပါဝင်သည်။ ယင်းဥပဒေတွင် CMOs အဖွဲ့ ဖွဲ့ စည်းဆောင်ရွက်ခွင့်ပေးထားသည်။ CMOs အဖွဲ့ဆို သည်မှာ ဃသူနခအငလန Collective Management Organizations ကိုဆိုလိုသည်။ CMOs ၏ဆိုလိုရင်းက Right Holder မူပိုင်ရှင်များ၊ အခွင့်အရေးရှိသူများကိုယ်စား လုပ်ပိုင်ခွင့်၊ ရပိုင်ခွင့်များရရှိဖို့ လွှဲအပ်ထားသည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်ဟုနားလည်နိုင်သည်။ CMO  အဖွဲ့များသည် စာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ရှင်များ နှင့် အပြန်အလှန်သဘောတူညီချက်များနှင့်ချိတ်ဆက်  ဆောင်ရွက်သည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ တစ်နည်း အားဖြင့် စာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ရှင်များ၏ အကျိုး ဆောင်အဖွဲ့ဟုလည်းဆိုနိုင်သည်။ မန်နေဂျာအလုပ် လုပ်ပေးသောအဖွဲ့များဟုလည်း ဆိုနိုင်၏။ သို့သော်  အကျိုးဆောင်အဖွဲ့မျိုးဆိုသော်လည်း စီးပွားရေးလုပ် သည့်အဖွဲ့မျိုးမဟုတ်ဘဲ အမြတ်အစွန်းရယူသည့် အဖွဲ့မျိုးလည်းမဖြစ်စေရဟု လေ့လာသိရှိရသည်။ ပြည်တွင်း CMO  အဖွဲ့များသည် ပြည်ပ CMO  အဖွဲ့ များနှင့်လည်း ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ခွင့်ရှိသည်။ မူပိုင်ခွင့်စနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက် နိုင်ဖို့ ပြည်တွင်း CMO  အဖွဲ့များသည် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့်ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ရာတွင် နိုင်ငံတကာသဘောတူစာချုပ်များ၌ ပါဝင်လက်မှတ် ရေးထိုးထားဖို့တော့လိုမည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စာပေ နှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်စနစ်အကောင် အထည်ဖော် နိုင်ရေး CMO  အဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်နေ ပါပြီလား ဆက်လက်လေ့လာကြည့်မိသည်။ CMO အဖွဲ့များသည် စာပေနှင့်အနုပညာ မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေအသက်ဝင်လာပြီဆိုလျှင် စတင်လုပ် ကိုင်လှုပ်ရှားရမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံ ၌ ယခုပင်လျှင် စတင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေပြီ သိရ သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တေးသီချင်းများခိုးကူးခံနေ ရသည်။ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများလည်း ခိုးကူးခိုးပြခြင်း ခံနေရ သည်။ စာအုပ်တိုက်များက ထုတ်ဝေဖြန့်ချိ ထားသည့်  လုံးချင်းစာအုပ်အချို့ သည်လည်း မူပိုင်ရှင်စာရေး ဆရာ၊ ထုတ်ဝေသူများ၏ ခွင့်ပြုချက် မရှိဘဲ အွန်လိုင်းပေါ်အီးဘွတ်စံအနေဖြင့် တင်ထား ကြသည်။ မူပိုင်ရှင်များ အကျိုးခံစားခွင့်လုံးဝမရှိဖြစ် နေသည်။ မူရင်းဖန်တီးသူ၊ ထုတ်လုပ်သူ၊ ထုတ်ဝေ သူများအား စာပေ နှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေအရ အကာအကွယ်ပေးဖို့လိုနေသည်။ ခိုးယူအသုံးချ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာနေသူများအား စုံစမ်းဖော်ထုတ် အရေးယူဖို့လိုနေသည်။ ဤနေရာတွင် မူပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးမည့် အကျိုးဆောင်ပေး မည့် CMO   အဖွဲ့များ အထူးလို အပ်လာသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတွင် မူပိုင်ခွင့်ချိုး ဖောက်ခံရခြင်းသည် ယင်း နိုင်ငံ၏ပုံရိပ်ကို ထိခိုက် စေသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အမျိုးသားရေးပုံရိပ်ထိ ခိုက်ခြင်းဟု မှတ်ယူနိုင်သည်။ နိုင်ငံ့ပုံရိပ်မထိခိုက်ရေး မူပိုင်ခွင့်ချိုးဖောက်ခြင်းများ ကို ပညာပေးဖို့လိုမည်။

           စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ တေးရေးဆရာ၊ ပန်းချီသည်အနုပညာရှင်များသည် မိမိတို့အနုပညာ ဖန်တီးမှုထုတ်ကုန်များကို ကုမ္ပဏီတည်ထောင်ထုတ် လုပ်ကြသူများမဟုတ်။ ထိုနည်းတူ မန်နေဂျာအဖွဲ့၊ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့စသည်တို့ခန့်ထား အလုပ်လုပ် ကြသည်လည်း မဟုတ်။ ထို့ကြောင့် ၎င်းတို့၏အနု ပညာ၊ စာပေလက်ရာမူပိုင်ခွင့်ကို အကာအကွယ်ပေး ဖို့ CMO  အဖွဲ့များလိုလာသည်။  CMO  အဖွဲ့သည် စာပေ၊ အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း၊ ရပိုင်ခွင့်အခွင့်အရေးများခံစားရရှိရေးအတွက် CMO  အဖွဲ့သည် ဝန်ဆောင်ခအဖြစ် ငွေကြေး အနည်းအကျဉ်း ထိုက်သင့်သလောက်သာယူရမည်။ မူရင်းဖန်တီးရှင်များအား မူပိုင်ခွင့်ရသမျှ အခွင့် အရေးများ (ငွေကြေးများ၊ ညဏ်ပူဇော်ခများ) ကို အကုန်လွှဲအပ်ပေးရမည်၊။ စာရေး ဆရာ၊ ကဗျာဆရာ၊ တေးရေးဆရာ၊ ပန်းချီအနုပညာရှင်များသည် CMO  အဖွဲ့သို့ မိမိတို့၏ မူပိုင်ခွင့်စာအုပ်များ၊ တေး သီချင်းများ၊ ပန်းချီဒီဇိုင်းလက်ရာများ စသည်တို့ကို  အပ်ထားရမည်။ တစ်ဆင့်သုံးချင်သူက CMO  အဖွဲ့ ထံဆက်သွယ်ပြီး ခွင့်ပြုချက်တောင်းခံရမည်။ CMO  သည် မူပိုင်ခွင့်ကိစ္စအဝ၀ကို စီစဉ်ဆောင်ရွက်ရ မည်။ ထိုနည်းတူ ပြည်ပနိုင်ငံများက စာပေနှင့်အနု ပညာပစ္စည်းများကို ပြည်တွင်းက အသုံးပြုချင်ပြီဆို လျှင်လည်း ပြည်ပသက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံ၏ CMO အဖွဲ့ အစည်းများနှင့်အဆက်အသွယ်လုပ်ရမည်။ နိုင်ငံ ခြားစာအုပ်တစ်အုပ်မြန်မာဘာသာပြန်ချင်၊ ထုတ်ဝေချင်လျှင် ယင်းစာအုပ်အပ်ထားသည့် CMO အဖွဲ့နှင့်ဆက်သွယ်ပြီး မူပိုင်ခွင့်ကိစ္စဆောင် ရွက်ရမည်။ တေးသီချင်းများအသုံးပြုချင်လျှင်လည်း ထိုနည်းအတိုင်း မူပိုင်ခွင့်စနစ်အရ အဆင့်ဆင့် ဆောင်ရွက်ရမည်။ ပြည်တွင်းပြည်ပမူပိုင်ခွင့်ကိစ္စ ဆောင်ရွက်ရာတွင် နှစ်နိုင်ငံCMO အဖွဲ့အချင်းချင်း ဆောင်ရွက်ခြင်းလည်းရှိသည်။ နှစ်နိုင်ငံCMO အဖွဲ့ အချင်းချင်းချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ကြသည်က ပိုများ သည်ဟုလည်း သိရသည်။ ယခုအထိတော့ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စာပေနှင့် အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ကိစ္စ CMO အဖွဲ့နှင့် အလုပ်လုပ် ကြရသည်ကို သိသူနည်းနေသေးပြီး အစိမ်းသက် သက်သဘောလည်းဖြစ်နေသည်ဟု မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေပညာရှင်အချို့က ဆိုသည်။ မည်သို့ဖြစ်စေ မကြာခင်အချိန်ကာလတစ်ခုမှာတော့ မူပိုင်ခွင့် ကာကွယ်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်း၊ ရပိုင်ခွင့်အခွင့် အရေးများတောင်းဆိုခြင်းများက လူရာသူရာဝင် လာတော့မည်ဖြစ်သည်။ သူတစ်ပါးဖန်တီးထား သော စာပေလက်ရာ၊ အနုပညာလက်ရာ၊ တေးဂီတ လက်ရာများကို မူပိုင်ရှင်မသိဘဲ (အသိမပေးဘဲ)     ဗြောင်ယူသုံးပြီး ခပ်တည်တည်မသိချင်ယောင် ဆောင်နေခြင်းသည် ခိုးမှုမြောက်သည်(သူခိုးကျင့် သူခိုးကြံကြံသည်) ဆိုသည်ကိုလည်း ထင်ထင်ရှား ရှားပေါ်လာပြီး အများပြည်သူနှာခေါင်းရှုံ့၊အော့ နှလုံးနာကြတော့မည်ဖြစ်သည်။ မူပိုင်ခွင့်ချိုးဖောက် ခြင်းသည် ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာနှင့်ဆိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးကလည်း မူပိုင်ခွင့် ဥပဒေများ၏နည်းဥပဒေများအမြန်ပေါ်ထွက်လာ ရေး၊ စာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေနှင့်သက် ဆိုင်သည့် CMO အဖွဲ့များအမြန်ပေါ်ပေါက်လှုပ်ရှား လာရေးကို ကြိုဆိုနေကြလိမ့်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။ 

မောင်လွင်ပြင်