သံသယပျောက်၍ အမှန်ဘဝရောက်ပါစေ
တနင်္လာနေ့ ၁၈ မတ်လ ၂၀၁၃ 01 း 48 PM
နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံရဲ့ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးမှာ ကုန်သွယ်မှု ကဏ္ဍဟာ အဓိကကျတဲ့ အခန်း ကဏ္ဍတစ်ခု အဖြစ် ပါဝင် လျက်ရှိတာကို အားလုံး အသိဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်သွယ်မှု တိုးတက်မှ နိုင်ငံတော် အနေနဲ့ အခွန်ငွေ ပိုမို ရရှိပြီး နိုင်ငံ့ ဝင်ငွေ တိုးတက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီ အစိုးရသစ် လက်ထက် မှာ ကုန်သွယ်မှု တိုးတက်ရေး အတွက် ဖြေလျော့မှုတွေ တဖြည်းဖြည်းချင်း လုပ်ဆောင် ခဲ့ပြီး ယနေ့ ကာလမှာ တော့ ပို့ကုန် ပစ္စည်း (၁၅၂) မိုျး၊ သွင်းကုန် ပစ္စည်း (၁၆၆) မိုျး ကို စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန မှာ လိုင်စင် ဆောင်ရွက်ဖို့ မလိုဘဲ တင်ပို့တင်သွင်းခွင့်ပြု လိုက်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
.........ဆက်လက်ဖတ်ရှုရန် ခေါင်းစဉ်ကိုနှိပ်ပါ
အထူး သဖြင့် သွင်းကုန်ပိုင်းမှာ အမိန့်အမှတ် ၉/၉၉ နဲ့ကန့်သတ် တားမြစ်ခဲ့တဲ့ သွင်းကုန် ပစ္စည်း (၁၅) မျိုး အနက်က အချိုမှုန့်၊ အချိုရည်၊ ဘီစကွက် မျိုးစုံ၊ စည်သွပ်ဗူးများ၊ အသားနှင့် အသီးစုံ၊ ခေါက်ဆွဲခြောက် အမျိုးမျိုး ကို အမိန့် အမှတ် ၂/၂ဝ၁၁ နဲ့ ဖြေလျော့ တင်သွင်း ခွင့်ပြုခဲ့ ပါတယ်။ ၂ဝ၁၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော် ဝါရီလ မှာတော့ အမိန့် အမှတ် ၉/၂ဝ၁၃ နဲ့ Chewing Gum ၊ ကိတ်မုန့်၊ ဝေဖာနဲ့ ချောကလက် တို့ကို ထပ်မံ ဖြေလျော့ တင်သွင်းခွင့်ပြု ခဲ့ပြီးဖြစ် ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယခု အခါမှာ တင်သွင်းခွင့် ကန့်သတ် ထားတဲ့ ပစ္စည်း တွေကတော့ အရက်၊ ဘီယာ၊ စီးကရက် နဲ့ တည်ဆဲ ဥပဒေ အရ ကန့်သတ် ထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေဘဲ ကျန်ပါတော့တယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ သွင်းကုန် ဆိုင်ရာ အခြေခံ မူကတော့ နိုင်ငံတော် အတွက် အဓိက လိုအပ်တဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု ကုန်ပစ္စည်းများ၊ လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းများ၊ အခြား အရေးကြီး ကုန်ပစ္စည်းများ နဲ့ ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေး အထောက် အကူပြု ပစ္စည်းများ၊ ပြည်ပ ပို့ကုန် တိုးမြှင့် တင်ပို့ရေး အထောက် အကူပြု ပစ္စည်း တွေကို ဦးစား ပေး တင်သွင်း ဖို့နဲ့ ပြည်ပ သွင်းကုန် အစားထိုး ကုန်ထုတ် လုပ်ငန်းများ ကိုအားပေး ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ နိုင်ငံ အနေနဲ့ သွင်းကုန် ဆောင်ရွက်မှု ကိုတော့ ပုံမှန် ကုန်သွယ်မှု နည်းလမ်းနဲ့ နယ်စပ် ကုန်သွယ်မှု နည်းလမ်း ဆိုပြီး (၂) မိုျး ရှိပါတယ်။ သွင်းကုန် တင်သွင်းခွင့်ပြုတဲ့နည်းလမ်းတွေ ကတော့ သာမန် ငွေလွဲှစာတမ်း ဖွင့်လှစ်သည့် နည်းလမ်း (Normal LC) ၊ အခမဲ့ တင်သွင်းခြင်း (FOC) ၊ သွင်းကုန်ပါမစ် (Import Permit) ၊ လက်ခစား စနစ် (Cutting Making Packaging - CMP) ၊ Payment in kind, Capital in kind, Loan in kind, Draw Back, Transit Trade, Account Trade , Counter Trade, Barter Trade Revolving Fund, Consignment Basic, Re- Ecport နဲ့ အခြား နည်းလမ်းများနဲ့ တင်သွင်း ပါတယ်။
ပြည်ပမှ ကုန်ပစ္စည်းများ တင်သွင်းခွင့်ပြုတဲ့ စနစ်တွေ ကတော့ CIF (Cost, Insurence & Freight)၊ CFR (Cost and Freight)၊ FOB (Free on Board) တို့ဘဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီ အစိုးရသစ် လက်ထက်မှာ ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေး အတွက် ဖြေလျော့ တင်သွင်းခွင့်ပြု ခဲ့တဲ့ အခြေအနေ တွေကို လေ့လာမယ် ဆိုရင် ပထမ အဆင့် အနေနဲ့ အမိန့်အမှတ် ၉/၉၉ ပါ ကန့်သတ် ကုန်ပစ္စည်း တွေထဲက (၉) မိုျးကို ပင်လယ်ရေ ကြောင်းနဲ့ နယ်စပ် ဒေသမှ အကန့်အသတ်နဲ့ ဖြေလျော့ တင်သွင်းခွင့်ပြု ခဲ့တဲ့ အတွက် ကုန်သွယ်မှု ပမာဏ တိုးတက်လာတဲ့ အပြင် တရား မဝင် ကုန်သွယ်မှု လျော့နည်း အောင် ဆောင်ရွက် နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသ ကြီးတွေရှိ နယ်စပ် ဒေသများမှ ပြည်သူ လူထုစားသုံးမှု ဖူလုံရေး လိုအပ် ချက်ကို ဖြည့်ဆည်း ပေးနိုင်ရေး အတွက် FDA စစ်ဆေး ထောက်ခံချက် နဲ့ စားသုံးဆီများကို လည်း တင်သွင်း ခွင့်ပြု ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ခြင်း လိမ္မော် (လိမ္မော်သီးသေး) နှင့် ပျား လိမ္မော်များကို မြန်မာ နိုင်ငံ သစ်သီးဝလံ၊ ပန်းမာန်လ် နှင့် ဟင်းသီး ဟင်းရွက် စိုက်ပိုျး ထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူ အသင်းရဲ့ ထောက်ခံချက် အရ (၁) နှစ်ပတ်လုံး တင်သွင်း ခွင့်ပြုခဲ့ ပါတယ်။ နဂါးမောက်သီးနဲ့ ဆန်းကစ်သီး တွေကိုတော့ နိုင်ငံတွင်း စိုက်ပိုျး ထွက်ရှိ ကာလဖြစ်သော အောက်တို ဘာလမှ ဇန်နဝါရီလ အထိ ကန့်သတ် တင်သွင်းခြင်း မပြုဘဲ ကျန်ကာလများ မှာတော့ လုပ်ထုံး လုပ်နည်းနဲ့ အညီ တင်သွင်းခွင့်ပြု ခဲ့ပါတယ်။ ပန်းသီး၊ သစ်တော်သီး၊ စပျစ်သီး၊ ချယ်ရီသီး၊ မန်ကျည်း ချိုသီးနဲ့ စွန်ပလွန်သီး တွေကိုလည်း နယ်စပ် ကုန်သွယ်မှု နည်းလမ်းနဲ့ တင်သွင်း ခွင့်ပြု ခဲ့လို့ ပြည်သူ လူထုတွေ ပေါပေါ သီသီ စားသုံးနိုင် တာကို တွေ့နေရပါပြီ။
မြန်မာ နိုင်ငံနဲ့ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတွေရဲ့ သွင်းကုန် လုပ်ထုံး လုပ်နည်းတွေကို လေ့လာ နှိုင်းယှဉ် တွေ့ရှိချက်များကို ဖော်ပြ ပေးလိုက် ရပါတယ် -
တရုတ်နိုင်ငံ၏ သွင်းကုန်ဆိုင်ရာလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ
တရုတ် နိုင်ငံမှာ သွင်းကုန်မှာ FOB စနစ်ကို အများစု အသုံးပြုပြီး အနည်းစုသာ CIF စနစ်ကို သုံးစွဲပါတယ်။ အဓိက ငွေပေးငွေယူ စနစ်ကိုတော့ L/C စနစ်ကို သုံးကြပါတယ်။ တရုတ် နိုင်ငံက တင်သွင်းမှုကို လမ်းဖွင့် ပေးထား ပေမယ့် နိုင်ငံခြား ကုန်သွယ်မှု ဥပဒေနဲ့ အကောက်ခွန် ဥပဒေ တွေနဲ့တော့ သွင်းကုန် တင်သွင်းမှု ကို ထိန်းခုျပ် ထားပါတယ်။ သွင်းကုန် အားလုံးကို လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခွင့် ရှိပေမယ့် ဥပဒေ၊ စည်းမျဉ်း တွေနဲ့ ဆန့်ကျင် တဲ့ ကုန်သွယ်ရေး နဲ့ ငွေပေးချေမှု တွေကိုတော့ ခွင့်မပြုပါဘူး။ သွင်းကုန် လုပ်ထုံး လုပ်နည်း တွေရဲ့ ရည်ရွယ်ချက် ကတော့ တရုတ်ကို တင်ပို့ရာမှာ ကြုံတွေ့ရမဲ့ ရှုပ်ထွေးမှု တွေကို ထောက်ပံ့ ကူညီပေးဖို့ပဲ ဖြစ်ပါ တယ်။ WTO အဖွဲ့ဝင် မဖြစ်ခင် ကတော့ တရုတ် နိုင်ငံက ကုမ္ပဏီ တွေက သွင်းကုန် တင်သွင်းဖို့ တင်းကျပ်တဲ့ စည်းမျဉ်းတွေ ရှိခဲ့ပေမယ့် အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း မှာတော့ ကုမ္ပဏီ တွေအနေနဲ့ သွင်းကုန် တင်သွင်း ချင်တယ် ဆိုရင် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာန ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံခြား ကုန်သွယ်ရေး ဥပဒေအရ အခွင့် အာဏာရှိတဲ့ ဒေသဆိုင်ရာ ရုံးတွေမှာ မှတ်ပုံတင် ရပါတယ်။
တရုတ် ကုမ္ပဏီ တွေနဲ့ နိုင်ငံခြား ကုမ္ပဏီ တွေအားလုံးဟာ ထုတ်ကုန် တော်တော် များများကို တင်သွင်းခွင့် ရှိ ပေမယ့် တခို့ျ ကန့်သတ်ကုန် ပစ္စည်းတွေ ကိုတော့ နိုင်ငံပိုင် လုပ်ငန်းတွေက တစ်ဆင့် တင်သွင်းရပါတယ်။ တရုတ် နိုင်ငံအနေနဲ့ တားမြစ်ပစ္စည်း၊ ကန့်သတ် ပစ္စည်းနဲ့ ခွင့်ပြု ပစ္စည်းဆိုပြီး အမိုျးအစား (၃) မိုျး ခွဲခြား ထားပါတယ်။ တားမြစ် ကုန်ပစ္စည်း တွေကတော့ စွန့်ပစ် ပစ္စည်းနဲ့ အဆိပ်တို့လို ပစ္စည်းတွေ ဖြစ်ပြီး ကန့်သတ် ပစ္စည်းတွေ ကိုတော့ တင်သွင်းခွင့် ခွဲတမ်း သို့မဟုတ် လိုင်စင် လိုအပ် ပါတယ်။ သွင်းကုန် တင်သွင်းသူ တွေ အနေနဲ့ ခွင့်ပြု ကုန်ပစ္စည်းကို တော့ အချိန် ကာလနဲ့ အရေအတွက် စိတ်ကြိုက် တင်သွင်းခွင့် ရှိပါတယ်။ စီးပွားရေးနဲ့ ကူးသန်း ဝန်ကြီး ဌာနက စက်ပစ္စည်းနဲ့ လျှပ်စစ် ပစ္စည်း ကဲ့သို့သော ပစ္စည်းတွေရဲ့ အစိတ် အပိုင်းများ တင်သွင်းမှုကို Automatic Licensing စနစ်နဲ့ ထိန်းခုျပ်ထား ပါတယ်။ ကုန်ပစ္စည်း တော်တော် များများကို အကောက်ခွန် ကောက်ခံပြီး WTO ကို ဝင်ရောက်တဲ့ အချိန်က စလို့ သွင်းကုန်ခွန် နှုန်းထား တွေ ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ၂ဝဝဝ ခုနှစ်မှာ ပျမ်းမျှ အခွန် နှုန်းထား ၁၅ ဒသမ ၃ ရာခိုင်နှုန်း ကတော့ ၂ဝဝ၉ မှာတော့ ၉ ဒသမ ၈ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ကျဆင်းခဲ့ ပါတယ်။
သွင်းကုန် တော်တော် များများ ကို Value Added Tax (VAT) ကောက်ခံပြီး အချို့ ကိုတော့ Consumption Tax ကောက်ခံ ပါတယ်။ VAT နှုန်းထားက ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်း ကြား ရှိပြီး ကန့်သတ် သွင်းကုန် တွေဖြစ်တဲ့ ဆေးရွက်ကြီး၊ အရက်နဲ့ အလှကုန် တွေကတော့ Consumption Tax ၁ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၄ဝ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ကောက်ခံ ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံမှာ လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်ရေးဇုန် (၁၅) ခုရှိပြီး ၎င်းဇုန် တွေမှာ အကောက်ခွန် လုပ်ထုံး လုပ်နည်း တွေနဲ့ အခွန် ပေးဆောင်မှု ကင်းလွတ်ခွင့်တွေ ကျင့်သုံးခွင့် ပေးထားပါတယ်။ ကန့်သတ် ကုန်ပစ္စည်းတွေ တင်သွင်းရာမှာ သွင်းကုန်လိုင်စင်လို အပ်ပါတယ်၊ ဥပမာ-စက်ပစ္စည်း၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေ ကဲ့သို့သော အချို့ ပစ္စည်းတွေကို Automatic စနစ်နဲ့ လိုင်စင်ပေးပြီး အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ကုန်ပစ္စည်း တွေ တင်သွင်းခြင်းကိုတော့ Non -Automatic လိုင်စင်စနစ်နဲ့ ထိန်းချုပ်ပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၏သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ မူဝါဒလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ
၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ အနေဖြင့် ပြင်းထန်သော စီးပွားရေး အကြပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ ရပေမယ့်လည်း ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှုပိုင်းမှာ တံခါးဖွင့် ဝါဒကို မပြောင်းလဲပဲ ကျင့်သုံးခဲ့ပါတယ်။ တံခါးဖွင့် ကုန်သွယ်ရေး မူဝါဒ အရ သွင်းကုန် ပစ္စည်းအတော် များများကို လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခွင့်ပြု ခဲ့ပါတယ်။ ကန့်သတ်ထားတဲ့ ကုန်ပစ္စည်း အချို့ ကတော့ ပြည်တွင်း စက်မှု လုပ်ငန်းများကို ကာကွယ်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံ အနေနဲ့ ကန့်သတ်ကုန် ပစ္စည်း အရေ အတွက်ကို လျော့ချ ခဲ့ပေမယ့် မော်တော် ဆိုင်ကယ်၊ အမြန်နှုန်းသွား ဒီဇယ် အင်ဂျင်၊ စက်သုံးဆီနှင့် အခြား မော်တော်ယာဉ် သုံးလောင်စာများ၊ ဒီဇယ်၊ ဓာတ်ဆီ၊ သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ရည် အစရှိတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ကိုတော့ သွင်းကုန် လိုင်စင် စနစ်နဲ့ ထုတ်ပေး ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပိုးထည်များ၊ ဘတ်စ်ကားများ၊ မော်တော် ယာဉ်များ၊ ဆောက်လုပ်ရေး သုံးပစ္စည်းများနဲ့ စိုက်ပိုျးရေး ထွက်ကုန် (၂၃) မိုျးကိုတော့ Non -Automatic Licensing စနစ်နဲ့ထုတ်ပေး ကြောင်းသိရပါတယ်။ အစိုးရ အနေနဲ့ အဓိက သွင်းကုန် ထိန်းခုျပ်မှု တွေကို အခွန်ခွဲတမ်း စနစ် (The Tariff Quota) နဲ့ သွင်းကုန် တားမြစ် ခြင်းနဲ့ သွင်းကုန် လိုင်စင် စနစ်တွေနဲ့ ဆောင်ရွက် ပါတယ်။
WTO ရဲ့ သဘော တူညီချက်အရ ထိုင်းနိုင်ငံက ယခုလက်ရှိမှာ စိုက်ပိုျးရေး ထွက်ကုန် များဖြစ်တဲ့ အုန်းသီး ဆန်ခြောက်၊ အာလူး၊ ကြက်သွန်နီ၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊ အုန်းသီး၊ ကော်ဖီ၊ လ္ဘက်၊ ငြုပ်ကောင်း၊ ပြောင်းဖူး၊ ဆန်၊ ပဲပုတ်၊ ကြက်သွန် နီစေ့၊ ပဲပုပ်ဆီ၊ ကြံ၊ အုန်းဆီ၊ စားအုန်းဆီ၊ ကော်ဖီမစ်၊ ဆေးရွက်ကြီး တို့ကို အခွန် ခွဲတမ်း စနစ်နဲ့ ထိန်းခုျပ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အာဆီယံ နိုင်ငံတွေက တင်သွင်းမှု ကိုတော့ အခွန်ခွဲတမ်း စနစ် မထား ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ စီးပွားရေးနဲ့ ကူးသန်း ဝန်ကြီးဌာန ကတော့ စက်မှု လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းတွေ တင်သွင်း ခြင်းကို တားမြစ် ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ အခွင့်အာဏာ ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု မြှင့်တင်ရေး ဥပဒေ အရ ကျန်းမာရေးနဲ့ လုံခြုံ စိတ်ချမှု အကြောင်းပြချက်များ အတွက်လည်း ပြည်ပမှ သွင်းကုန် တင်သွင်းခြင်း ကို ဥပဒေအရ တားမြစ် ပိုင်ခွင့် ရှိပါတယ်။ ပို့ကုန် သွင်းကုန် ဥပဒေအရ စီးပွားရေးနဲ့ ကူးသန်း ဝန်ကြီး ဌာနက စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှု၊ ပြည်သူ့ အကိုျးစီးပွား၊ ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေး၊ နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက် ထိခိုက် မယ်ဆိုရင် အစိုးရ အဖွဲ့ရဲ့ အတည်ပြုချက် ရယူပြီး ဆောင်ရွက် ပိုင်ခွင့် ရှိပါတယ်။ ဒီလုပ်ထုံးလုပ်နည်း တွေကို ခိုျးဖောက်ပြီး သွင်းကုန် ဆောင်ရွက် မယ်ဆိုရင် သတ်မှတ် ထားတဲ့ ငွေဒဏ်နဲ့ ထောင်ဒဏ် တွေကို ကျခံရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ပို့ကုန် သွင်းကုန် ဆောင်ရွက်မယ် ဆိုရင်တော့ ပို့ကုန် သွင်းကုန် လိုင်စင် အဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ အကောက်ခွန်ကတ် လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီကတ်ရဲ့ သက်တမ်းက (၃) နှစ်ဖြစ်ပြီး လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို အရောင် အမိုျးမိုျးနဲ့ ခွဲခြား သတ်မှတ် ထားပါတယ်။ ရွှေရောင်ကတ်က သွင်းကုန် ပို့ကုန် လုပ်ငန်းရှင်များ အတွက် ဖြစ်ပြီး အကောက်ခွန် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်သူ တွေကတော့ ငွေရောင် ကတ်သုံး ရပါတယ်။ အဝါရောင်ကတ် ကတော့ မန်နေဂျာနှင့် အုပ်ခုျပ်သူတွေ အတွက်၊ ဥပဒေ အကိုျးဆောင် တွေကတော့ အစိမ်းရောင် ကတ်နဲ့ အကောက်ခွန် ရှင်းလင်းရေး အတွက် ပန်းရောင်ကတ် အသီးသီး သုံးစွဲရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သွင်းကုန် ဆိုင်ရာ လုပ်ထုံး လုပ်နည်း တွေကတော့ သွင်းကုန် ကြေငြာလွှာ ဖြည့်စွက်ခြင်း၊ လိုအပ်သော စာရွက်စာတမ်း အထောက် အထားများ ပြင်ဆင်ခြင်း၊ သွင်းကုန် ကြေငြာလွှာနဲ့ စာရွက်စာတမ်းများ စစ်ဆေးခြင်း၊ သွင်းကုန်ခွန် အကောက်ခွန် ပေးဆောင်ခြင်းနဲ့ ပစ္စည်း စစ်ဆေးပြီး ကုန်တင်သွင်းခြင်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ ကုန်ပစ္စည်း အများစုက လိုင်စင် လုပ်စရာမလိုပဲ အခွန်ဆောင်ပြီး ပစ္စည်း တင်သွင်းခွင့် ရှိပေမယ့် စီးပွားရေးနဲ့ ကူးသန်း ဝန်ကြီး ဌာနမှာ သွင်းကုန် လိုင်စင် လျှောက်ထားဖို့ လိုအပ်တဲ့ ကုန်စည် အမိုျး (၄ဝ) ခန့် ရှိသေးကြောင်း သိရပါတယ်။
အိန္ဒိယ နိုင်ငံ၏ သွင်းကုန် မူဝါဒနှင့် လုပ်ထုံး လုပ်နည်းများ
အိန္ဒိယ နိုင်ငံမှာ လူလတ်တန်းစားတွေ တိုးပွားလာတာနဲ့ အမျှ ကုန်စည်အမိုျးမိုျး သုံးစွဲနိုင်မှု အဆင့် ပွားများ လာပြီး အဲဒီ အကိုျးဆက် အနေနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ သွင်းကုန် လုပ်ငန်း တွေ လျင်လျင် မြန်မြန် တိုးတက် လာခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယရဲ့ အဓိက သွင်းကုန်တွေ ကတော့ နံှစားသီးနံှ၊ စားသုံးဆီ၊ စက်ပစ္စည်း၊ ဓါတ်မြေသြဇာနဲ့ ရေနံထွက် ပစ္စည်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယရဲ့ ပို့ကုန် သွင်းကုန် လုပ်ငန်းတွေ ကိုတော့ အစိုးရ အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံခြား ကုန်သွယ်ရေး ဦးစီး ဌာန (Direcotorate General of Foreign Trade- DGFT) က ထိန်းခုျပ် ဆောင်ရွက် ပါတယ်။ DGFT နဲ့ သူ့ရဲ့ ဒေသဆိုင်ရာ ရုံးခွဲတွေ ကတော့ ကူးသန်း ရောင်းဝယ် ရေးနဲ့ စက်မှုဝန်ကြီး ဌာန လက်အောက် မှာ ရှိပါတယ်။ အိန္ဒိယ မှာတော့ ပို့ကုန် သွင်းကုန် လုပ်ငန်းလုပ်ခွင့် လိုင်စင်ကို ဂဏန်း (၁ဝ) လုံးပါတဲ့ Code နဲ့ မှတ်ပုံတင်ပြီး ၎င်းကို Import Export Code (IEC Code) လို့ခေါ်ပါတယ်။ IEC Code ရှိသူ မှသာ ပို့ကုန် သွင်းကုန်ဆောင်ရွက် ခွင့်ရှိပါတယ်။ လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခွင့် ရှိတဲ့ ကုန်သည်တွေ အားလုံးက အကောက်ခွန် စစ်ဆေးမှု ခံယူပြီး အခွန် ပေးဆောင် တင်သွင်းခွင့် ရှိပါတယ်။ အကယ်၍ IEC Code မရှိခဲ့ ဘူးဆိုရင်တော့ အကောက်ခွန် ဌာနက သွင်းကုန် တင်သွင်းခွင့် မပြုဘူးလို့ သိရပါတယ်။ ချွင်းချက် အနေနဲ့ IEC Code မလိုဘဲ တင်သွင်းတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ကတော့ တစ်ဦး တစ်ယောက် ပုဂ္ဂလိကသုံးပစ္စည်း (Personal Goods) တွေသာ ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။
လွတ်လပ်စွာ တင်သွင်းခွင့် ရှိတဲ့ ကုန်စည်တွေမှ အပ တားမြစ် ကန့်သတ်ထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို တင်သွင်းမယ် ဆိုရင် DGFT မှ လိုင်စင် ရယူရန် လိုအပ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယမှာ သွင်းကုန် လိုင်စင် ထုတ်ပေးခွင့် အာဏာရှိ သူကတော့ DGFT ရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးခုျပ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု ပစ္စည်းတွေ အတွက် သွင်းကုန် လိုင်စင် သက်တမ်း (၂၄) လဖြစ်ပြီး ကုန်ကြမ်း ပစ္စည်းတွေ၊ စားသုံးသူ ကုန်စည်နဲ့ အပို ပစ္စည်းတွေရဲ့ လိုင်စင် သက်တမ်း (၁၈) လရှိပြီး သက်တမ်း တိုးခွင့်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ လွတ်လပ်စွာ တင်ပို့ခွင့်ရှိတဲ့ ပစ္စည်းတွေ အတွက် လိုင်စင် မလိုအပ်ဘဲ လိုင်စင်လိုအပ်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကတော့ လက်ဝတ် ရတနာများ၊ လုံခြုံရေးနှင့် ကယ်ဆယ်ရေး ဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများ၊ မိုျးစေ့၊ အပင်နဲ့ တိရိစ္ဆာန်များ၊ ပိုးသတ်ဆေးများ၊ ဆေးဝါးများ၊ ဓါတုပစ္စည်းများနဲ့ ပြည်တွင်း လုပ်ငန်း ငယ်တွေက ထုတ်လုပ် နိုင်တဲ့ ပစ္စည်းများနဲ့ သောင်းပြောင်း ထွေလာ ပစ္စည်း (၁၇) မိုျးတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကန့်သတ် ကုန်စည်တွေ ကတော့ အစိုးရဌာန ဒါမှမဟုတ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကမှ တဆင့်သာ တင်သွင်း ခွင့်ရှိပါတယ်။ ဒီကုန်စည်တွေကတော့ ရေနံထွက် ပစ္စည်းများ၊ ဓါတု ပစ္စည်းများ၊ ဓါတု ဓါတ်မြေသြဇာ များ၊ ဗီတာမင်-ဗ ဆေးဝါးများ၊ စားသုံးဆီနဲ့ မိုျးစေ့များ၊ နံှစားသီးနံှများ ဖြစ်ပါတယ်။ တင်သွင်းခွင့် မရှိတဲ့ တားမြစ် ကုန်စည် တွေကတော့ (၄) မိုျးသာရှိပါတယ်။ ၎င်းတို့ ကတော့ တိရိစ္ဆာန် အဆီများ၊ တိရိစ္ဆာန်နဲ့ တိရိစ္ဆာန် အသားများ၊ ရှားပါး တိရိစ္ဆာန်များနဲ့ ဆင်စွယ် တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။
သွင်းကုန ်ဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း တွေကတော့ သွင်းကုန် တင်သွင်းခွင့် ဘီလ် လျှောက်ထားခြင်း (Bill of Entry)၊ သွင်းကုန် တင်သွင်းခွင့် ဘီလ်ပြင်ဆင်ခြင်း၊ အကောက်ခွန် စစ်ဆေး ရှင်းလင်းမှု ဆောင်ရွက်ခြင်း (Green Channel Facility)၊ အခွန်ပေးဆောင်ခြင်း (Payment of Duty)၊ ကုန်ပစ္စည်း တင်သွင်းခြင်းနဲ့ သိုလှောင်ရုံတွင်း သိမ်းဆည်းခြင်း တို့ ဖြစ်ကြပါတယ်။ အခို့ျသော နာမည်ကောင်း ရှိတဲ့ သွင်းကုန် တင်သွင်းသူ တွေ အနေနဲ့တော့ ကုန်ပစ္စည်း တွေပေါ်မှာ ပုံမှန် စစ်ဆေးစရာ မလိုဘဲ Bill of Entry ဖြည့်သွင်းပြီးတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် သွင်းကုန် ကြေငြာလွှာ ဆောင်ရွက်ပြီး သွင်းကုန် တင်သွင်းခွင့်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ Bill of Entry ဆောင်ရွက်ပြီး ရက် (၃ဝ) အတွင်း ကုန်စည်တွေ ဝင်ရောက် ပိုင်ခွင့် ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ သွင်းကုန်မူဝါဒနှင့်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ကတော့ အားလုံးသော ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုတွေ အတွက် တာဝန်ရှိတဲ့ ဌာန ဖြစ်ပါတယ်။ ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်နိုင်ငံရဲ့ သွင်းကုန် ဆောင်ရွက်ရာမှာ မည်သည့်ကုန်စည်အတွက်မဆို လိုင်စင်မလိုအပ်ဘဲ အကောက်ခွန် စစ်ဆေး အခွန်ဆောင်ပြီး တင်သွင်းလို့ ရပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်ကျော် ကတည်းက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံရဲ့ ပို့ကုန် သွင်းကုန် လုပ်ထုံး လုပ်နည်းတွေမှာ စာရွက်စာတမ်း ထောက်ခံချက် အရေအတွက် တွေကို လျှော့ချပေးခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၉ ခုနှစ်မှာ ပို့/သွင်းလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ဖို့ ထောက်ခံချက် ၂၅ ခုလောက် လိုအပ်ခဲ့ရာကနေ ၂ဝဝ၂ ခုနှစ်မှာတော့ ၅ ck လောက်သာလိုအပ်ခဲ့ပြီး အကောက်ခွန် ဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း တွေကိုလည်း တတ်နိုင်သမျှလျှော့ချကာ Automation စနစ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ပါတယ်။ ယခင်က ၁ဝဝ ရာခိုင်နှုန်း စစ်ဆေးခဲ့ရာမှ ၂ဝဝ၂ ခုနှစ်ကစပြီး အကောက်ခွန်စစ်ဆေးမှုကို ကုန်ပစ္စည်းတွေရဲ့ ၁ဝ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ စစ်ဆေး ခဲ့ပါတယ်။ သွင်းကုန်တင်သွင်း ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့စာရွက်စာတမ်းတွေကတော့ ကုန်တင်လွှာ (Bill of Loading) ကုန်စည်ထွက်ခွာခွင့် လက်မှတ် (Cargo Release Order)၊ ပင်ရင်းဒေသသက်သေခံလက်မှတ် (Certificate of Country Origin)၊ ကုန်ပို့လွှာ (Certificate of Country Origin)၊ သွင်းကုန်ကြေငြာလွှာ (Import Decleration) နဲ့ ထုပ်ပိုးမှု စာရင်း (Packing Lists) တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။
တားမြစ်ထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ကတော့ တရားမဝင် ဆေးဝါးများ၊ လက်နက်နှင့် ပေါက်ကွဲ စေတတ်သော ပစ္စည်းများ၊ ဓါးနှင့် သေစေနိုင်သော လက်နက်များ၊ ကုန်ကြမ်း သို့မဟုတ် ကုန်ချော မဖြစ်သေးသော သွင်းကုန် အားလုံး၊ သံနှင့် သံမဟုတ်သော သတ္တုများ၊ ရေနံနဲ့ ရေနံထွက် ပစ္စည်းများ၊ ဆီထွက် အစေ့အဆံနဲ့ စားသုံး ဆီများ၊ ဂုံလျှော်စေ့၊ ဆန်ထွက်ကုန်နှင့် ဂုံျထွက် ကုန်အပါအဝင် သီးနံှထွက် အစားအစာများ၊ နို့နှင့် နို့ထွက် ပစ္စည်းများ၊ သကြား၊ သက်ရှိ တိရိစ္ဆာန်များ၊ ရှားပါး တိရိစ္ဆာန်များ၊ မြေပုံနှင့် ဇယားများ၊ အမဲသား၊ ဆိတ်သားနှင့် တိရိစ္ဆာန် အဆီများ၊ အုန်းသီး စိမ်းနဲ့ အုန်းသီး ခြောက်များ၊ ရှေးဟောင်း သမိုင်းဝင် ရှားပါး ပစ္စည်းများ၊ လူအရိုး များ၊ ပဲမိုျးစုံ၊ ဥအမိုျးမိုျးနဲ့ ကြက်သား၊ ပုစွန်နှင့် ပုစွန်ဆိတ်များ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဆင်ဆာ အဖွဲ့ရဲ့ ခွင့်ပြုချက် မရှိသော ရုပ်ရှင်များ၊ ကြက်သွန်နီ၊ ဝါး၊ ကြိမ်နဲ့ သစ်များ၊ ဖား အမိုျးအစားများ အားလုံး၊ ငွေစက္ကူနှင့် ကုန်စည် အတုများ၊ အညှီ အဟောက် စာပေ၊ ရုပ်ရှင် စတဲ့ ကုန်စည်များ ဖြစ်ကြပါတယ်။ ကန့်သတ်ကုန် ပစ္စည်းတွေ ကတော့ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ရဲ့ တင်သွင်းခွင့် ထောက်ခံချက်ရ လက်နက်များ၊ ဆေးဝါး ကွပ်ကဲရေး ဌာနရဲ့ ထောက်ခံချက် ရရှိသော ဆေးဝါးဆိုင်ရာ ကုန်ကြမ်းနဲ့ ထုတ်ပိုးပြီး ကုန်စည်များ၊ အကယ်၍ အစားအစာ၊ တိရိစ္ဆာန်၊ ကြက်ငှက် အစားအစာများ တင်သွင်း လိုပါက အထူး ထောက်ခံချက်များ လိုအပ်ပါတယ်။ အိမ်မွေး တိရိစ္ဆာန်များ တင်သွင်းလိုပါက သွင်းကုန် ပါမစ်နဲ့ ကျန်းမာရေး ထောက်ခံချက်များ လိုအပ်ပါတယ်။ ချည်ထည်များ တင်သွင်း လိုပါက သန့်ရှင်းမှု ဆိုင်ရာ ထောက်ခံခ ျက်များ လိုအပ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
မြန်မာ နိုင်ငံ နိုင်ငံတော် အစိုးရ အနေနဲ့ Public Private Partnership (PPP) အတွက် အားသွန်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသလို နိုင်ငံတော်ရဲ့ ပြုပြင် ပြောင်းလဲရေး (၁ဝ) မိုျးမှာ လည်း ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍ တိုးတက်ရေး ဆောင်ရွက် ပေးဖို့ ထည့်သွင်းထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတွေရဲ့ သွင်းကုန် မူဝါဒတွေကို လေ့လာရာ မှာလည်း လိုင်စင် ဆောင်ရွက်ရတဲ့ ကဏ္ဍကို ကန့်သတ်ကုန် ပစ္စည်းမှ အပ ကျန် ကုန်စည် တွေမှာ လျော့ချ ပေးထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါမှလည်း အချိန်ကုန် သက်သာသလို အခွန် မဟုတ်တဲ့ ကုန်သွယ်ရေး အတား အဆီး (NTB) တွေကို ဖြေလျော့ ပေးရာ ရောက်ပါတယ်။ ယခုလို မြန်မာ နိုင်ငံ အနေနဲ့ လိုင်စင်စနစ်ကို ဖြေလျော့ ပေးခြင်း အားဖြင့် ကုန်သွယ်မှု လျင်မြန် ချောမွေ့စေရေး ကိုလည်း (Trade Facilitation) ကိုလည်း ဆောင်ရွက် ပေးရာ ရောက်ပါတယ်။
ပုဂ္ဂလိက လုပ်ငန်းရှင် တွေအနေနဲ့လည်း အချိန်နဲ့ ကုန်ကျ စရိတ်ပါ သက်သာ ပြီဖြစ်တာကြောင့် နိုင်ငံတော်က ချမှတ် ထားတဲ့ ကုန်သွယ်ရေး မူဝါဒ လုပ်ထုံး လုပ်နည်းတွေကို တိတိကျကျ လိုက်နာပြီး စီးပွားရေး ကျင့်ဝတ် သိက္ခာနှင့် အညီ လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှလည်း တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှု တွေပပျောက်ပြီး ရရှိသင့်တဲ့ အခွန်အခ တွေရရှိကာ နိုင်ငံတော်ရဲ့ ဝင်ငွေ တိုးတက်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့ မညီ ဆောင်ရွက် နေကြတာကြောင့် နိုင်ငံတော်နဲ့ ပြည်သူ့ ဝန်ထမ်းနှင့် လုပ်ငန်းရှင်တွေ တစ်ဘက်နဲ့ တစ်ဘက် သံသယနဲ့ အမြဲကြည့် နေပြီး ဆောင်ရွက် နေရတဲ့ အချိန်တွေလည်း ပြီးဆုံး သင့်ပြီလို့ ထင်ပါတယ်။ ကုန်သွယ်ရေး ချောမွေ့ဖို့ ဝန်ဆောင်မှု ပေးတဲ့ ဌာနတွေ အနေနဲ့လည်း တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှု ပပျောက်ရေး အတွက် နည်းမိုျးစုံ သုံးပြီး စစ်ဆေးရှာဖွေ ဖော်ထုတ် တားဆီးနေရတဲ့ အခြေအနေက လည်း ရပ်နား ချင်လှပါပြီ။ ဒါကြောင့် ပြည်သူ့ ဝန်ထမ်းနဲ့ လုပ်ငန်းရှင် တွေတစ်ဘက်နဲ့ တစ်ဘက် သံသယ ပပျောက်ပြီး အမှန်ဘဝ ရောက်ကြပါစေလို့ ဆန္ဒပြုလိုက်ရပါတယ်။
KZW