၃၁-၁-၂၀၂၃ရက်နေ့မှာလယ်ယာထွက်ကုန်အနေဖြင့်ဆန်ကွဲကားစီးရေ (၅)စီး၊ တန်ချိန် (၁၆၃.၀၀)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၆၀) ဒေါ်လာသန်း၊ကြံကားစီးရေ (၃၆)စီး၊ တန်ချိန် (၂၅၂)တန်၊ တန်ဖိုး(၀.၀၂၀) ဒေါ်လာသန်း၊ မြေထောက်ပဲကားစီးရေ (၁)စီး၊ တန်ချိန် (၁၇)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၂၀) ဒေါ်လာသန်း၊ တစ်သျှူးငှက်ပျောကားစီးရေ (၃၃)စီး၊ တန်ချိန် (၅၂၈)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၁၈၅) ဒေါ်လာသန်းနဲ့ ပဲတီစိမ်းကားစီးရေ (၄)စီး၊ တန်ချိန် (၁၀၉)တန်၊ တန်ဖိုး (၀.၀၆၈) ဒေါ်လာသန်း စုစုပေါင်းတန်ဖိုးအမေရိကန်ဒေါ်လာ (၀.၃၅၃)သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။
မြဝတီကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှတစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ပို့ကုန်တင်ပို့မှုအနေဖြင့်(၂၉-၁-၂၀၂၃)ရက်နေ့မှ(၃၁-၁-၂၀၂၃) ရက်နေ့ထိ လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ၊ ရေထွက်ပစ္စည်းများနှင့် CMP ပစ္စည်းများ တင်ပို့မှုများရှိသည်။
လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းများမှာ ကော်ဖီစေ့၊ ပီလောပီနံမှုန့်၊ ကွမ်းသီး၊ ငရုတ်၊ ဂေါ်ဖီထုတ်၊ မြေပဲ၊ ဆန်မှုန့်၊ ပြောင်းစေ့၊ ကြက်သွန်နီ၊ ဆန်ကွဲ၊ နှမ်းစေ့နှင့် မန်ကျည်းသီးတို့ဖြစ်သည်။ ရေထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ မှာ ပုဇွန်၊ ခရု၊ ဂုံး၊ အုန်းငါးမုတ်၊ ငါးတီး၊ ကျောက်ငါး၊ ငါးသလောက်၊ ငါးရှဉ့်၊ ကဏန်း၊ ငါးခွေးလျှာ၊ ငါးပါးနီ၊ ငါးပိ၊ ငါးဓါးလွယ်၊ ကကူယံ၊ ငါးမြစ်ချင်းစီဖောင်း၊ ငါးပုတ်သင်စီဖောင်းတို့ဖြစ်ပြီး CMP တင်ပို့မှုမှာ အမျိုးသား/အမျိုး သမီးဝတ် အထည်အလိပ်များ တင်ပို့လျက်ရှိသည်။
အများဆုံးပို့ကုန်ပစ္စည်းများအနေဖြင့် ဆန်ကွဲ၊ ဆန်မှုန့်၊ CMP ၊ ပြောင်းစေ့၊ ပီလောပီနံ၊ ငါးပိ၊ ငရုတ်၊ Transformer Main ၊ စတီးငြမ်းစင်၊ ကြက်သွန်နီ၊ ကော်ဖီစေ့၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ (ဖြတ်စ)အလူမီနီယံ ဘူးခွံ၊ ရေထွက် ပစ္စည်း၊ အခြားကုန်ပစ္စည်းတို့ ဖြစ်ပါသည်။ ယခုအခါ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ပြန်လည်စတင်ခြင်း ကြောင့် စားသောက်ကုန်လုပ်ငန်းများ တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုလာခြင်းနှင့် စားသောက်ဆိုင်များတွင် အသုံးပြု ရန်လိုအပ်ခြင်းကြောင့် ဝယ်လိုအားမြှင့်တက်နေ၍ ယခင်နှစ်ကထက် ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
အများဆုံးပို့ကုန်ပစ္စည်းများဖြစ်သည့် ရေထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ၊ ကုန်စိမ်းပို့ကုန်များဖြစ်သည့် ကြက် သွန်နီ၊ ငရုတ်၊ ဂေါ်ဖီထုပ်တို့ကို အမြန်တင်ပို့နိုင်ရေးအတွက် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ဆောင် ရွက်ပေးလျက်ရှိသည်။
သွင်းကုန်တင်သွင်းမှုအနေဖြင့် စက်ဘီး၊ စာရေးကိရိယာ၊ ကားအပိုပစ္စည်း၊ အလှကုန်ပစ္စည်း၊ ဆိုင်ကယ် အပိုပစ္စည်း၊ အဝတ်အထည်၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်း၊ စားသောက်ကုန်၊ ဖိနပ်၊ ဖိနပ်ကုန်ကြမ်း ပစ္စည်း၊ သစ်သီး၊ အိမ်သုံးပစ္စည်း၊ စက်ရုံသုံးပစ္စည်း၊ စက်ဆီ/ချောဆီ၊ ဆေး၊ Packing Materials၊ အားကစား ပစ္စည်း၊ လူသုံးကုန်ပစ္စည်း၊ အိမ်သုတ်ဆေး၊ လယ်ထွန်စက်အပိုပစ္စည်းတို့ တင်သွင်းလျက်ရှိသည်။
အများဆုံးသွင်းကုန်ပစ္စည်းများမှာ စားသောက်ကုန်၊ Garment၊ စက်နှင့်စက်အပိုပစ္စည်း၊ အိမ်သုံးပစ္စည်း၊ စက်မှုကုန်ကြမ်းပစ္စည်း၊ လျှပ်စစ်ပစ္စည်း၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်း၊ ဆိုင်ကယ်အပိုပစ္စည်း၊ Packing Materials၊ ကားအပို ပစ္စည်း၊ စက်ရုံသုံးပစ္စည်း၊ လယ်ယာသုံးပစ္စည်း၊ အလှကုန်ပစ္စည်း၊ သစ်သီး၊ စာရေးကိရိ ယာ၊ ဖိနပ်ကုန်ကြမ်းပစ္စည်း၊ အခြားကုန်ပစ္စည်း၊ တိရစ္ဆာန်အစာ၊ စက်ဘီး၊ ကားအပိုပစ္စည်း၊ အဝတ်အထည်တို့ ဖြစ်သည်။
(၅-၁-၂၀၂၃)ရက်နေ့မှစ၍ ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်း ပုံမှန်ဖြစ်ပေါ်လာပြီး တင်သွင်းဆောင်ရွက်မှု များရှိလာပါသည်။ ငွေစျေးနှုန်းအနေဖြင့် ယခင်အပတ်က တစ်ဘတ်လျှင်(၈၆.၂၁)ကျပ်ထိရှိခဲ့ပြီး ယခုအပတ် တွင် (၈၆.၉၅)ကျပ်ခန့်အထိ တက်လာသဖြင့် သွင်းကုန်များ လျော့နည်းလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။
ကော့သောင်းကုန်သွယ်ရေးစခန်းသည် တစ်ဖက်ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ရေထွက်ပစ္စည်းများကို FOB စနစ်ဖြင့် အဓိကတင်ပို့နေသော ပို့ကုန်အသာစီးရသည့် စခန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ အဓိက တင်ပို့နေသော ပစ္စည်းများမှာ ငါးမျိုးစုံ၊ ငါးစီဖောင်း၊ ပုစွန်၊ ငါးဆားနယ်၊ ကဏန်း၊ ကင်းမွန် (စို/ခြောက်)၊ ခရုနှင့် ငါးမှုန့်၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ ဆီအုန်း ဖြစ်သည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ ၂၉ ရက်နေ့အထိ ပို့ကုန် တန်ချိန် (၁၈၄၇၀)၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၁၉.၆၆၃)သန်း၊ သွင်းကုန်တန်ချိန် (၄၉၇)၊ (၄၀၆) U၊ (၅၀၀၅) BBL၊ တန်ဖိုး အမေရိကန် ဒေါ်လာ (၀.၈၄၇)သန်း၊ ကုန်သွယ်မှုပမာဏ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၀ ဒသမ ၅၁၀ သန်း ဖြစ်သည်။ အများ ဆုံးတင်ပို့နိုင်သည့် ပို့ကုန်ပစ္စည်းမှာ ငါးမျိုးစုံနှင့် ကင်းမွန်ဖြစ်ပြီး၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ ဆီအုန်း၊ အုန်းဖက်အက်စစ် (Palm Fatty Acid)၊ အများဆုံးတင်သွင်းခဲ့သည့် သွင်းကုန်ပစ္စည်းများမှာ ငါးမျှားကြိုး၊ ပုလင်းဖုံး၊ ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ်၊ ကားမှုတ်ဆေး၊ ဝါဂွမ်း၊ သွားတိုက်ဆေး၊ ရေချိုးဆပ်ပြာ၊ ရေကူးကန်သုံးပစ္စည်း၊ နိုင်လွန်ကြိုး၊ မီးသွေးမှုန့်၊ နှင်းရည်၊ ပီလောပီနံမှုန့်၊ ငါးဖမ်းပိုက်၊ ဒီဇယ်၊ ကန့်၊ သံကြိုးခွေ၊ ငှက်သိုက်၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ပါအောက်ဆိုဒ်များ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးမှ ထွက်ရှိသည့် ကဏန်းများအား မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ ထိုင်း နိုင်ငံဘက်သို့ ပုံမှန်တင်ပို့လျက်ရှိသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ကဏန်းဖမ်းဆီးမှုအား (၁)ပတ်ဖမ်း၊ (၁)ပတ်နားစနစ် ဖြင့် ဖမ်းယူကြပြီး ဖမ်းဆီးရမိသည့် ကဏန်းများအား နေ့ချင်းတင်ပို့မှုများရှိသကဲ့သို့ ရက်ပိုင်းခေတ္တထိန်းသိမ်း ထားပြီးမှ တင်ပို့မှုများလည်းရှိသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ ၂၇ ရက်နေ့အထိ မောတောင်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ ထိုင်းနိုင်ငံ ဘက်သို့ ကဏန်းမဲအရှင် (Live Mud Crab) (48000 KG) ခန့်တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည်။
လက်ရှိပေါက်ဈေးအနေဖြင့် ကဏန်းမဲအရှင် (1) KG လျှင် (167.82) ဘတ် ရရှိပြီး ယခုသီတင်းပတ် အတွင်း (15000 KG) ကျော် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။
ပို့ကုန်သွင်းကုန် လိုင်စင်လျှောက်ထားခြင်းများကိုTradenet 2.0 System တွင် Online ဖြင့် လျှောက် ထားနိုင်သည့်အပြင် ကုန်သွယ်ရေးစခန်းများတွင်လည်း လာရောက်လျှောက်ထားပါက ခွင့်ပြုပေးလျက်ရှိ သည်။ ၂၉-၁-၂၀၂၃ ရက်နေ့တွင် လာရောက်လျှောက်ထားမှုများမှ သွင်းကုန်လိုင်စင် (၇)စောင် (၀.၀၉၈)ယွမ်သန်း တန်ဖိုးရှိသည့် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းများ၊ ပန်းသီးနှင့် လိမ္မော်သီးအစရှိသည်တို့ကို ခွင့်ပြုထုတ်ပေးခဲ့ပြီး၂၀၂၃ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁ )ရက်နေ့မှ (၂၉)ရက်နေ့ထိပို့ကုန်လိုင်စင် (၁ )စောင်နှင့် သွင်းကုန်လိုင်စင် (၇၃၀)စောင်ခွင့်ပြုထုတ်ပေးခဲ့သည်။ (၂၉-၁-၂၀၂၃)ရက်နေ့တွင် အများဆုံးပို့ကုန် ပစ္စည်းများမှာ ပဲတီစိမ်း၊ ကဏန်း၊ ဖရဲသီး၊ ငါးရှဉ့်၊ ဆန်၊ ကြံ၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ သခွားမွှေး၊ ဆန်ကွဲ၊ နှမ်းနက် တို့ဖြစ်ပြီး အများဆုံး သွင်းကုန်ပစ္စည်းများမှာယာဉ်နှင့်ယာဉ်ယန္တရားများ၊ ဆက်သွယ်ရေးသုံးဝါယာကြိုး၊ ကားလေးထုပ်၊ လုပ်ငန်းသုံးလျှပ်စစ်ကိရိယာ၊ ဘတ္ထရီ၊ လိမ္မော်သီး၊ လျှပ်စစ်မီးသီး၊ လျှပ်စီးထိန်းချုပ် ကိရိယာ၊ ဆီစိမ်စက္ကူ တို့ဖြစ်သည်။
မူဆယ် (၁၀၅) မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ တင်ပို့သည့် ပို့ကုန်ပစ္စည်းများမှ တစ်ဘက်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ ရောင်းချရာတွင် အကောက်ခွန်သက်သာခွင့်အတွက် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများအကြား ထုတ် ပေးသောပင်ရင်းနိုင်ငံသက်သေခံလက်မှတ် Form E ကိုတင်ပို့သူမှ တောင်းခံလာပါကစည်းမျဉ်း၊ စည်းကမ်း များနှင့်အညီစိစစ်ခွင့်ပြုပေးလျက်ရှိသည်။ ၂၉-၁-၂၀၂၃ရက်နေ့တွင် Form E ထုတ်ပေးမှုမှာ (၃၇) စောင် ဖြစ်ပြီးဝါဂွမ်း ( ၅ )စောင်၊ ငါးရှဉ့် (၄)စောင်၊ ကဏန်း ( ၁၁ )စောင်၊ ဆန်ကွဲ ( ၁၁ )စောင်၊ ဖရုံသီး(၁)စောင်၊ ကြံ(၅)စောင်တို့အား ခွင့်ပြုထုတ်ပေးခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁)ရက်နေ့မှ (၂၉)ရက်နေ့အထိ Form E (၉၃၄)စောင်ထုတ်ပေးခဲ့သည်။
၂၉-၁-၂၀၂၃ ရက်နေ့တွင် ပို့ကုန်ယာဉ်စီးရေ (၂၃၅ )စီး၊ သွင်းကုန်ယာဉ်စီးရေ (၈၈)စီးစုစုပေါင်း (၃၂၃)စီးကုန်သွယ်မှုဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးယခုရက်ပိုင်းတွင် ပဲတီစိမ်း၊ ကဏန်း၊ ဖရဲသီး၊ ငါးရှဉ့်၊ ဆန်၊ ကြံ၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ သခွားမွှေး၊ ဆန်ကွဲ၊ နှမ်းနက် အစရှိသည့် ပို့ကုန်ပစ္စည်းများတင်ပို့လျက်ရှိသည်။ (၁-၁-၂၀၂၃ မှ ၂၉-၁-၂၀၂၃)ရက်နေ့အထိ ပို့ကုန်ယာဉ်စီးရေ(၅၉၅၃)စီး၊ သွင်းကုန်ယာဉ်စီးရေ (၂၄၆၅)စီး ကုန်သွယ်မှု ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။
မြန်မာ-တရုတ် နယ်စပ်ဒေသကုန်သွယ်မှုများအတွက် ငွေပေးချေမှုကိုယွမ်ငွေကြေး၊ ဒေါ်လာငွေကြေး များဖြင့်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ပဲ၊ ပြောင်း၊ နှမ်း ၊ မြေပဲဆံတို့ကိုဒေါ်လာငွေကြေးအပြင် ယွမ်ငွေကြေးဖြင့် ပါ ဆောင်ရွက်ခွင့်ပြုပြီးဆန်၊ ဆန်ကွဲ၊ အခြားလယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ရေထွက်ပစ္စည်းဖြစ်သည့် ကဏန်း၊ ငါးရှဉ့်တို့ကိုယွမ်ငွေကြေးဖြင့် ခွင့်ပြုဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
မူဆယ်ဒေသမှ အများဆုံးတင်ပို့သည့် ပဲတီစိမ်း ဈေးနှုန်းမှာ(၁)တန်လျှင် (၄၉၆၀-၅၄၆၀)ယွမ်၊ ပြောင်းဖူးစေ့ (၁)တန်လျှင် (၂၂၅၀-၂၃၀၀)ယွမ်၊ နှမ်းနက် (၁)တန်လျှင် (၈၅၀၀-၁၀၅၀၀)ယွမ်၊နှမ်းဖြူ (၁)တန် လျှင် (၉၀၀၀-၁၀၀၀၀)ယွမ် ၊ မြေပဲဆံ (၁)တန်လျှင် (၉၅၀၀-၉၇၀၀)ယွမ်၊ ဆန် (ဧည့်မထ) ၂၅% (၁) တန်လျှင် (၂၂၈၀) ယွမ်၊ ဆန်ကွဲ (A 1-2) (၁)တန်လျှင် (၂၅၂၀) ယွမ်၊ ရာဘာ RSS-3 (၁)တန်လျှင် (၇၀၀၀-၇၅၀၀)ယွမ် ဈေးနှုန်းဖြင့် အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နေကြောင်း သိရှိရသည်။
ပို့ကုန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်သည့် လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် မိမိတင်ပို့ခဲ့သည့်ပစ္စည်းများ၏ တန်ဖိုး အတိုင်းတစ်ဖက်နိုင်ငံဝယ်ယူသည့် ကုန်ဝယ်သူမှ ပေးချေသည့် ကုန်ဖိုးငွေကိုမြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်၏ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း ဘဏ်စနစ်ဖြင့် ပို့ကုန်ရငွေများဝင်ရောက်နိုင်ရေးဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါကြောင်း အသိပေးအပ်သည်။